Είναι μεγάλος πειρασμός να μην προχωρούμε,
να μένουμε εκεί που βρισκόμαστε, να πισωδρομούμε,
με άλλα λόγια να βασιζόμαστε σ’ αυτά που έχουμε,
γιατί ό,τι έχουμε, το γνωρίζουμε.
Μπορούμε να στηριχτούμε σ’ αυτό,
να αισθανθούμε ασφαλείς μέσα του.
Φοβόμαστε,
κι έτσι αποφεύγουμε να κάνουμε ένα βήμα προς το άγνωστο, το αβέβαιο.
Γιατί πραγματικά,
αν το βήμα μπορεί να μη μας φανεί ριψοκίνδυνο αφού το κάνουμε,
πριν το κάνουμε οι προοπτικές μας φαίνονται πολύ ριψοκίνδυνες,
και κατά συνέπεια τρομακτικές.
Μόνο το παλιό, το δοκιμασμένο δίνει την αίσθηση της ασφάλειας·
ή έτσι τουλάχιστο φαίνεται.
Κάθε καινούργιο βήμα έχει μέσα του τον κίνδυνο της αποτυχίας,
και αυτός είναι ένας από τους λόγους
που οι άνθρωποι φοβούνται τόσο πολύ την ελευθερία.
Erich Fromm
Να έχεις ή να είσαι;
εκδ. Μπουκουμάνης, 1978