Ψυχόδραμα

Το Κλασσικό Ψυχόδραμα είναι ένα είδος ομαδικής ψυχοθεραπείας που

αναπτύχθηκε από τον ψυχίατρο Jacob L. Moreno ανάμεσα στα 1920-1930.

Πρόκειται για μια μέθοδο διερεύνησης, στην οποία οι συμμετέχοντες

δραματοποιούν – δηλαδή αναπαριστούν θεατρικά – παρελθοντικά, παροντικά

και μελλοντικά γεγονότα της ζωής τους, επιτρέποντας στο άτομο να αντιληφθεί

το ρόλο που παίζει σε μια δεδομένη στιγμή ή κατάσταση, καθώς και τις σχέσεις

που αναπτύσσει. Πρόκειται δηλαδή για την αναζήτηση της αλήθειας του ατόμου

μέσα από τον αυτοσχεδιασμό, την αναπαράσταση για την επίλυση των

συγκρούσεων του παρελθόντος, του παρόντος ή του μέλλοντος, υπερβαίνοντας

την απλή αφήγηση των γεγονότων, δίνοντας έμφαση στο σχετίζεσθαι στο

συγκεκριμένο πλαίσιο.

Στόχος του είναι να απελευθερώσει την έμφυτη δημιουργικότητα και τον

αυθορμητισμό του ατόμου, μέσα σε ένα πλαίσιο συνοχής και ασφάλειας

που προσφέρει η ομάδα.

Είναι ένα ομαδικό παιχνίδι που αποτελεί ταυτόχρονα και θεραπευτική συνεδρία,

καθώς αναπαριστώνται οι δυσκολίες επικοινωνίας, οι εσωτερικές ή εξωτερικές

συγκρούσεις. Αναπαριστάται η εμπειρία του ατόμου με άλλα λόγια, μέσα από τα

νήματα των σχέσεων μεταξύ των ατόμων, πετυχαίνοντας έτσι να διερευνήσει όσα

συμβαίνουν στην καθημερινή του ζωή, να ανακαλύψει με ποιον τρόπο καθόρισαν

τα γεγονότα από το μακρινό παρελθόν του, τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς

του.

Παρατηρώντας τον εαυτό του από απόσταση, τον γνωρίζει καλύτερα, ώστε να

αποκτήσει μια άλλη, πιο αντικειμενική οπτική της εικόνας του και του τρόπου που

τον βλέπουν οι άλλοι. Έχει την ευκαιρία να πειραματιστεί σε εναλλακτικούς

τρόπους συμπεριφοράς και τελικά να βιώσει τα πραγματικά συναισθήματά του.

Δημιουργούνται έτσι νέα βιώματα που συν-κινούν όλους τους συμμετέχοντες,

ώστε να μπορούν να επιλέξουν οι ίδιοι τις κατευθύνσεις που προτιμούν και να

ανακατασκευάσουν λειτουργικότερα τις αφηγήσεις για τον εαυτό και τον κόσμο.

Το Συστημικό Ψυχόδραμα είναι μια μορφή βιωματικής – αφηγηματικής

προσέγγισης στην ψυχοθεραπεία που συνενώνει αρμονικά κατάλληλα στοιχεία

της συστημικής προσέγγισης με την προσωποκεντρική, την Gestalt

και το κλασσικό ψυχόδραμα.

Είναι μια συνθετική μορφή ομαδικής ψυχοθεραπείας, που βασίζεται στη

φιλοσοφία του κλασσικού ψυχοδράματος, και αποσκοπεί στην ενσωμάτωση

των γνωστικών, συναισθηματικών και συμπεριφορικών λειτουργιών του ατόμου.

Δανείζεται στοιχεία από το αρχαίο ελληνικό δράμα και στοχεύει στην

αναπαράσταση παρελθοντικών και παρόντων ή τη φαντασιακή απεικόνιση

μελλοντικών σκηνών της ζωής, ενθαρρύνοντας την αυτογνωσία και τη

συναισθηματική έκφραση του ατόμου.

Όταν το συστημικό σκέπτεσθαι εφαρμόζεται στο κλασσικό ψυχόδραμα

του Moreno επαναπροσανατολίζονται οι στόχοι:

Ξεκαθαρίζονται οι τρόπoι επικοινωνίας και ο τρόπος δομής των σχέσεων,

και έτσι αλλάζει ριζικά ο τρόπος που γίνονται κατανοητά τα όσα συμβαίνουν.

Αυτό όμως που προέχει είναι ότι η αλλαγή αναμένεται από το άνοιγμα των

διαλόγων.

Χρησιμοποιείται  ένα ιδιαίτερο είδος θεραπευτικής συνομιλίας, που αναδεικνύει

ευκολότερα τις διαφορές μεταξύ των ανθρώπων ως στοιχεία αμοιβαίου

εμπλουτισμού, δίνοντας έμφαση στο βίωμα όλων όσων συμμετέχουν.

Η παρατήρηση της αίσθησης και των κινήσεων του σώματος -που συνήθως

διαφεύγουν της προσοχής-  χρησιμοποιείται πρωταρχικά για ενημερότητα,

η ροή των σωματικών αισθήσεων και συναισθημάτων ακολουθείται ενεργά,

έτσι ώστε να δημιουργηθούν οι νέες εμπειρίες συγκίνησης που προηγούνται

της αλλαγής.